Etimolojik-Epistemolojik-İdeolojik Açıdan

TÜRK-TÜRKLER-TÜRKÇÜLÜK-4B-

MAKRO BAKIŞLA KAŞGARLI HARİTASINDA DÜNYA -4B-

Divan-ı Lugatit Türk üzerine konuşmak?

Kaşgarlı Haritası üzere fikir yürütmek?

                Ne bir kişinin altından kalkabileceği bir ağırlık, nede bir makaleye sığacak, sığdırılacak içerik. Benim gücümün yeteceği tek şey mankurtlaştırılmışlıktan uyanmak adına zihinleri çimciklemek, beyinleri modullamak ve kök kültürden unutulmamış birkaç antikite bulup mankurt uyansın diye gösterebilmek. Yani ata değerleri adına ata değerlendirme normları ile kök kültürden beslenerek modern ile düelloya çağırmak. Modernizmin tılsımları ile uyuşturulup öz benliğini kaybetmiş, mazisini unutmuş, kendisini mankurtlaştıranların teranelerini tekrar dışında hiçbir sözü kalmamışlara ninesinin ninnilerini hatırlatmak.

                Usul olarak Divan-ı Lugat’it Türk Arapçadan Türkçeye tercüme yapma yetkinliğine sahip bir arap dili uzmanının divanı tercümesi ile Divan’ın anlaşılması imkansızdır. Bir heyet olarak Divan ele alınmalı incelenmeli müteala edilmeli ve akran değerlendirmesi yöntemi ile nihayi anlam verilerek kitap yeniden birkaç yaşayan dilde yazılmalıdır. Heyet içerisinde Doğu (Uygurca, Çince, Malayca, Hintçe, Urduca, Farsça, Ermenice, Gürcüce)  dilleri uzmanları ve Arapça Sarf ve Nahiv mütehassısları yanında Coğrafyacı, Tarihçi, Kelamcı, Felsefeci özellikle diyalektik uzmanı isimlerin yer alacağı bir heyet tarafından Divan yeniden okunmalı.

                Kaşgarlı Haritasındaki sosyolojik ve beşeri bilgiler 1000-1100 arası yaşayan halklar ve onların yaşadıkları bölgeler küresel ölçekte haritalandırılarak Kaşgarlı Haritasında sayılan yerler ve halklar o günkü lokasyonlar ile eşleştirilerek bu günkü haritalara uyarlanmalı. Tabi akletme fikretme olayları olguları oluşumları sorgulama vizyonu sahibi durağan değil zinde beyinler ve Küre Yuvarlak Dünya tasavvuru değil Düz Yuvarlak Dünya tasavvuru ile bu okumalar yapılmalı.

Küresel ölçekte Dünya Alaturka Medeniyete gebe. Kuzeydeki Türk farkındalığı ciddi müktesebatı ile yarınların dünyasını şekillendirecek bir hareket başlatmıştır. Dünyanın yarısınından fazlasının kökenin oluşturan Güney Halkları yarınların dünyasında öteki olmamalıdır.

Güney Türkleri'ne çok daha fazla odaklanılmalı. TÜRK BİRLİĞİ yapılanırken Güney Halklarına kapalı durmamalıdır. 

                Kıt imkanlar, az bilgi, sınırlı zaman kısıtları altında Kaşgarlı Haritası ile ilgili bu yazıları yazmadaki yetersizliğimi okuyucuları uyarı adına vurgulayarak bu farkındalıkla okunacak bu yazılarda amaçladığım sadece kafaları karıştırıp, ezberletilmişleri tekrar eden akademyamızın nakaratlarını bozup, sil baştan yeniden,  bize özgün, bizden sudur edecek bir bilgi örgütlenmesine müsebbip olmaktır. Net ifade ile bilgi vermek değil amacım kafa karıştırmak. Beyin konforunu bozmak. Ve bir arayışı harekete geçirmek. Öyle bir arayışki hakikate ulaştığında beklide benim iddialarımı bile çöpe atacak bir arayış.

Bildiğim tek şey; bilmediğim.

Emin olduğum tek doğru ise modernizmin dediği ne varsa hepsinin yanlış olduğu.

Bilgi güç değildir. Örgütlü Bilgi güçtür. Bilgiyi kim örgütlerse güçlü olan odur.

                Bu çapla mezkur amaca matuf olarak Kaşgarlı Haritasını makro ölçekte ele almak isterim. Haritanın çevresinde Eşşark- Elcenub- Elgarb ve Eşşimal şeklinde dairesel olarak yönler belirlenir.

Kaşgarlı haritasının çevresinde yönlerin yazıldığı alanların ayrışım noktalarında dört ibare ilginçtir. Bunları Kaşgarlı’nın haritada kullandığı renkleri ifade adına düştüğü dip not gibi algılanmıştır. Bu doğru değildir. Öncelikle harita da sadece dört renk yok ve yeşil renk ile gösterilen bir yerde yoktur.  Bu ifadeler makro bakışla ele alınmalıdır.  Dünya çevresini saracak şekilde Doğu-Batı-Kuzey-Güney yönleri yazılmış bu yönlerin kesişim noktalarına ise bu ibareler haritada renklerin neyi ifade ettiğini belirten dip not değil yerleşim alanları dışındaki okyanuslar ile ilgili adlandırmadır.

                Güneydoğuda: , Güneybatıda: , Kuzeybatıda: , Kuzeydoğuda:  bu ifadeler orijinal şekliyle yer almaktadır.

Doğu ile-Güneyin kesiştiği alanda yer alan  ifadesini haritadaki renklerle ilgili dipnot kabulü gibi düşünmek doğru değildir. Bu bölge için 982 tarihinde yazılan Hudud-ul Alem adlı kitaptaki ifadesiyle Rumlar “uqiyānus-i mashriqī “ doğu okyanusu, Persler “daryā-yi sabz “ yeşil deniz ve Araplarda Perslerden esinlenerek “baḥral-axzḍar” demiştir.  Kaşgarlı Haritasında bu dört ifade haritadaki renklerle ilgili bilgi değil dünya çevresi ile ilgili bilgilendirmedir.

Bu haritada yer alan ibare (الخصر البحار) El Hazr-ul Bihar. Yeşil Denizler o günkü kabulleri çağrıştırarak okyanusun ismini vermekle beraber orijinal metinde EL HASR (الخص)  ifadesi gayet net okunmaktadır. Yeşil anlamındaki EL HAZR diye yazılmamıştır. “Sad harfi” üzerinde bir nokta varmış deforme olmuş bakışı denizler yeşil gösterilmiştir algısı ile zorlama bir yorumdur.

Orijinal metindeki EL BİHAR (البحار) kelimesi EL BİCAR (البجار) şeklinde okunabilir. El Xusr-ul Bicar (الخصرالبجار) yada El Xusr-ul Bihar (الخصر البحار) şeklinde okunması mümkündür.  Xusr (خصر) kelimesi Kısıt demektir.  Bihar (البحار); Denizler,  Bicar (البجار) kelimesi ise Afet, Tufan anlamında bir kelimedir. Burada El Xesr-ul Bicar tsunami gibi büyük dev dalgaların kısıtlandığı alanlara dikkat çekerek Dalga Kıran yada Tufan Kısıtlayan bölgeler anlamında anlaşılabilir. Zira engel, set, kısıt anlamıyla Türkçede kullandığımız bel kelimesi ile kullanırsa deniz beli yada tsunami engeli denebilir. Kısıtlı, Kısa (muhtasar) anlamıyla Sığ Sakin Denizler olarak ta okunabilir. Pasifik Okyanusuna denk gelen bu alan aslında Pasifik Okyanusunu isimlendirenlere de bu okyanusun dinginliğinin esin kaynağı olduğu düşünülürse Kaşgarlı Haritasında bu ifadeden Pasifik okyanusunun dingin halinden haberdar olunduğu çıkarımı da yapılabilir.  Harita dışında bulunan bu ifadenin haritada yer alan karşı kısmında Arz-ı Yecüc ve Mecüc diye gösterdiği bir alan var. O yerlerin sınırlarının çizildiği Çin Seddi diye yorumlanan “Seddi Zulkarneyn” dediği hat ise Japonya’nın kuzeydoğusunda Alaska’dan  başlayıp Bering boğazından Filipinlerin güney doğusuna kadar uzanan ve Pasifik okyanusu ile Hint Okyanusu’nun sınırlarını ayrıştıran alan sığ deniz ve Samoa, Kırıbati, Marşal, ve  Marina adacıklarının olduğu esasen denize serpilmiş dağların görünümündeki coğrafi yapının bulunduğu ve uzak projeksiyondan bakıldığında adeta Zülkarney kelimesinin anlamı olan “iki boynuzlu” ibaresi ile de örtüşen bir dalga kıran görevi üstlenen Kaşgarlı’nın haritada lokasyonunu verdiği  Zulkarneyn Seddi (سد ذو القرنين) bu bölgedir. Bu seddin ötesi ise El Husr-ul Bihar’dır. Sığ Denizler. Pasifik okyanusu.

Bu günkü doğu-batı kabullerine uyarlamak için Kaşgarlı haritasını 30 derece sağa çevirdim.

Güney ile Batının kesiştiği alanda   El Cümr-ül Cibal (الجمرال جبال) Volkanik Dağlar ifadesi yer alır. Cümr: Ateş koru, köz demektir. Cibal; Dağlar. Hint Okyanusu’nda Madagaskar’ın güney doğusuna uzanan bölgedir. Miladi 975 yılında İslam’la tanışan ve Müslümanlarca “Dinol Aroubi” diye isimlendirilen ancak tüm isimleri değiştirip anlamları buharlaştıran batı uygarlığı 1507 de burayı keşif denen işgallerle ele geçirildikten sonra Mauritius ve Réunion adını verdiği adalar, Seyşeler ve Maldivler’i kapsayan volkanik dağların bulunduğu alandır.  Cumr kelimesi yerine Humr diye okumalarda aynı algıyla haritada dağlar kırmızı gösterilmiş anlamı yüklenmiş. Halbuki haritada kırmızı olan her yer dağ dersek büyük bir yanlış kabulle haritaya bakmış oluruz. Öyle bir şey yoktur. Tamamen çöl bilinen yerler dahi kırmızı ile çevrilidir.

Kuzey ile Batının kesiştiği bölgeyi  Ez Züfr-üz Zemal (الضفر الزمال) Sisli Girdab, ZFR (ضفر); Örgü, büküm, girdab demektir.  Zeml; bürümek örtmek, saklamak anlamına gelir. Antlantik okyanusuna denk gelen bu alan sıcak ve soğuk su akıntılarının kesişmesi ile yılın nerdeyse tamamına yakın sürekli sizli ve girdap oluşan denizcilik açısından çok tehlikeli durumdadır. Bu yönü Kaşgari döneminde de bilindiğinden bu bölgeye Sisli Girdap anlamı ile ifade etmiştir. Sarı çöl yada şerhler sarı ile gösterilmiş anlamlarının ne dünya gerçekliği nede orijinal metinle ilgili bir okuma değildir.

Kuzey ile Doğunun kesiştiği bölgede ise  El Ğubr-ul Enhar (الغبر الانهار) Pıhtımsı Akıntılar, Permafrost Nehirler, Ğubur; (لغبر) Hafif ayrılabilir toprak, Toz, toza bulanmışlık, pıhtı demektir. Nehir; akım, akıntı, akışkanlık, yayılım, ırmak anlamında bir kelimedir. Kaşgarlı Haritasında yer alan bu bölge bu gün Arktik okyanusu olarak bildiğimiz Bering Boğazı’na kadar uzanan alnı kapsar. Bu bölgenin buzlu akışkan sular yada “Permafrost Topraklar” olduğu dikkate alınırsa bu günkü bilgilere o günde gayet net vakıf olunduğu aşikardır. Zira ABD’nin Alaska Eyaleti ile bitişik olan bu bölge halkları Eskimolar ve Yupik’ler  Sam Amca Alaska’ya sahip olmadan o bölgenin sahibiydi  ve yaşadığı bölgesinden haberdardı.

Kaşgarlı Haritası’nı bu makro bakış ile tanıdıktan sonra Mikro ölçekte Kaşgarlı Haritasına göre Türk Dünyası neresi ve Türkler kim daha net anlayabiliriz. Türk üst kimliği altında zikredilen halkları Orta Asya denilen bölgede birkaç köy de aramak yerine güneyden kuzeye Endonezya’dan Kamçatka’ya, batıdan doğuya doğru ise Avusturya’dan Kore’ye uzan bölgelerde kitabın yazıldığı dönemi gösteren haritalarda tespit etmeye çalışmalıyız.

Kaşgarlı Haritasına odaklanırken  Kaşgarlıya ayak bağı olmamak için makro bakışla o gün kü dünya tasavvurumuzu Kaşgarlının da okuduğu Hududul Alem adlı kitaptan okumalıyız. Ayrıca dünyada var olan devletler ve bu devletlerin egemen olduğu coğrafyalara bakarsak Batı ve kuzey halklarına odakllanmamız derinlikli olsada Güney halklarına odaklanmamız sığ bile denmeyecek şekilde tamamen bi haberiz. Halbuki yine kaşgarlıyla akran olan Biruni'nin Hint Tarihi adlı kitabı ile bütünleşik olarak Divan-ı Lugatiit Türkü okursak Kaşgarlının açıkça güneyden kuzeye sıraladım dediği halklarıkuzeyde değil güneyde konumlandırmamız gerktiğini kavrayabiliriz. Filipinler, Endonezya yani Srijava halkları'nı Türk Dünyasından biz ayırsakta kitap yazıldığı tarihlerde Hint Okyanusuna kadar inmiş bir Gazneli Devleti var. Hatta daha 700'lü yıllarda Sind Eyaletimizde hükümran Türk Şahiler ismi ile maruf yönetimlerimiz var ki bu Türk Şahi ismi ile maruf zevat Sind'den Hind'e Tibet'ten Kamboçya'ya hükümran olmuş zatlardır. Hatta Barha Tekin Tibet asıllı bir Türk Şah'tır. Patanı Müslümanları yani bu günkü Myammar daha miladi 815'li yıllarda Türk Şahi hükümranlarından Pati Dumi tarafından idare edilmekteydi. Ve Patani adını Türk Şah, hükümdarı Pati Dumi'den alır. 

Etnik Türk tezi ile şamanizm seviciliği yapanlar Türkler ile ilgili bilgi belge arayışını orhun ve yenisseyde taş tabletlere sıkıştırsa da Türkler'in bilgi ve belgeleri islami metinlerin tamamıdır. Yazılı belge arayanlar islam tarihçileri, coğrafyacıları, seyyahları, fıkıhçı, kelamcı, tefsircilerini okumalıdırlar. Türk Tarihi İslam Tarihidir. İslamdan önce Türk diye bir sosyal kesim yoktur. Müslümanlaşan etnisiteler Türk adında bir üst kimlik oluşturmuştur.

Malay Animist Müslüman olmuş Türk olmuştur, Taylandlı Budist Müslüman olmuş Türk olmuştur. Tibetli Brahmanist Müslüman olmuş Türk olmuştur. Koreli Taoist Müslüman olmuşsa Türk olmuştur. Ötükenli Şamanist Müslüman olmuş Türk olmuştur. Sintli Hindu Müslüman olmuş Türk olmuştur. Rumelili Paganist Müslüman olmuş Türk olmuştur.

Türklük Müslümanlıkla bütünleşikliktir.

Dip Not:

1- Öve öve bitiremediğimiz Kaşgarlı Mahmud'un çağdaşı Birunimizin  Hindistan Tarihi Tarihçilerimize ışık tutsunda görelim güney Türkleri varmı yokmu

https://ar.wikisource.org/w/index.php?title=%D9%85%D9%84%D9%81:%D8%AA%D8%AD%D9%82%D9%8A%D9%82_%D9%85%D8%A7_%D9%84%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF.pdf&page=4

2- Tarihçilerimizi kuzeye gömülmüşlükten çıkarıp Mason operasyonu ile De Guignes'in bizi çektiği akıl tutulmasından kurtarır umuduyla Kaşgarlı Mahmud'dan dört asır öncesine uzanan Güney Türkleri kimmiş, Kaşgarlı Divanında Güneyden Kuzeye sıralanan halklar olmalı değilmiymiş kavransın beklentisi ile Tarihçilerimizi Göreve Çağrı adına 

https://en.wikipedia.org/wiki/Turk_Shahis

3- Bunlarda Güney Hindistanda Türk Şahiler'e ait paralar

https://data1.geo.univie.ac.at/projects/dasantlitzdesfremden/coins/coin101%3Fref=showcases%252Fshowcase14&language=en.html

4- Güneydoğu Asya'ya uyanmak için; islamlaşma,Türkler ve Türklük  hakkında farkındalık adına

https://www.irasec.com/The-Muslims-of-Thailand