Demokrasi "tercih zenginliği" ve "Alternatif Çözümlemeler" enerjisidir. O nedenle "Muhalefet" ve "İktidar" iki ayrı varoluşsal parkurlar değildir; yani "siyah-beyaz" kategorileri değildir. Bazı çevreler Muhalefet-İktidar tarifini "İyi-Kötü" içeriğinde karşıtlamak istese de; bu "niyetsiz operasyon"lar hem insan hem toplum gerçeğine uymaz.

Fakat müzakereye değer bir süreç var: Sosyolojik münazara!

Ne demek şimdi; sosyolojik münazara? Örneğin; "İnsan-Çevre(edinme) etkileşiminde Muhafazakarlık mı Liberallik mi ikna edicidir!" münazara konusu olarak oldukça verimli bir gündemdir.

Mesela; İzmir'in Liberallik dilinde inatlaşmasına rağmen Muhafazakar sosyolojide pratik etmesi; AK Partinin de Muhafazakar politika üretmesine rağmen finalde liberal jübileler yapması bize aşağıda zikredeceğimiz kodları deşifre etmemizi salık veriyor.

1) AK Parti 23 yıldır İzmir Büyükşehir Belediyesini kazanamıyor. Üstelik CHP'nin 23 yıldır yönettiği İzmir karnesi; "Çocuğunuzu okuldan alın; bir işte değerlendirin!..." tavsiyesi yapılacak kadar "Şehir/Ödevlerini yapmayan; Hizmet derslerindeki sınav sonuçları kötü/kırık not alan" durumda. Fakat seçmen "Keskinleşmiş inad" üzere "İktidarda deviremediğime; Yerelde geçit vermeyeceğim!" motivasyonunda. Fakat CHP seçmeninin "sosyolojik münazarada" savunmak için seçtiği " Özgür günlük hayatı; boğucu ve maliyeti yüksek kent hayatına öncelerim!..." psikolojisinin kökleri-dalları-meyveleri "Demokratik "ağaç" türü değil. Yani AK Parti demokrasiyi işletemediği için İzmir'i alamıyor değil. CHP de demokratik sicili sebebiyle yereli kazanıyor değil!. Bu şu demek: İzmir'de CHP-AK Parti arasında "sosyolojik iletişimsizlik" var! Peki AK Parti neden bu "İletişimsizlik/Enformatik buzlanma" üzerinde kayıyor... Çünkü AK Parti yerelde "Muhalefet zekası" kullanmak yerine "İktidar Şubesi" dili ve taktiği üzere tutuklu kaldı.

2) CHP yerel konuların gündemleşmemesi için yani" en iyi savunma saldırıdır!" ince kavrayışı gereği; AK Partiyi genel-ulusal gündemlerde savunmaya mecbur bırakıyor; AK Parti de ringdeki köşesinden çıkıp ring ortasına giremiyor. Bunun ana sebebi AK Partinin CHP'nin "kent hizmetsizliği" dilinde kitlenmesidir. Oysa bu eleştiriyi bizzat CHP seçmeni üstüne alınıyor; savunmaya geçiyor. CHP yönetimi de "Seçmenim hizmetten önce; İktidarın azarlamasına cevap verilmesini istiyor!" diyerek; ulusal gündem halısının altına yerel sorunları süpürüyor. AK Partinin bir dezavantajı da CHP'nin "Cumhuriyetin kurucu ideolojisinin kent projesi: İzmir!" algı yönetimini ( politik maskesini) gerçek sanmasıdır. Oysa İzmir'in kent durumu ile Cumhuriyet vizyonu arasında bir özdeşlik kurmak; özü itibari ile "çifte kavrulmuş istismar"dır. Hem İzmir hem Cumhuriyeti politik istismara zemin kılmaktadır. Yani "beceriksizliği" veya "hizmet yetersizliğini" örtmek için Cumhuriyetin kuruluş dönemini propaganda kuluçkası yapmayı deşifre etmek aslında gündemi sıcak tutmaktır. Oysa Cumhuriyetin kuruluş felsefesindeki ödev ve hedefler en fazla AK Parti döneminde gerçekleşmiş ve mesafe almıştır.

3) İzmir hem muhalefet hem iktidar kadrajında "Aday sendromu" içindedir. Oysa İzmir'in ihtiyacı "Yerel liderlik" değildir; Yerel müzakere kültürüdür. Ve İzmir aslında Türkiye'nin müzakereye en yatkın sosyolojiye sahip kentidir. Yani "seçim vaatleri" ve/veya "Proje festivali" tarzı çarşıdan alış-veriş yapmamaktadır. Aksine hem muhalefet hem iktidar tercihinde olan; oy adresinden vazgeçmeyen; fakat İzmir hakkındaki müzakerelere katkı sunmak için keyifle farklı parti mensuplarıyla etkinleşe bilen bir "gören göze, işiten kulağa, çalışan ele" sahiptir. Fakat bu insan kaynağına odaklı yapılmıyor yerel siyaset!...

4) AK Partinin ne niyetinde ne de pratiğinde olmayan; izah etmekten yorulduğu, ancak dedikodulara bir türlü son veremediği; seçmen efsaneleri/menkıbeleri var. "Yereli vermeyince; İktidar kenti cezalandırıyor!"; "Yaşam tarzını kontrol etmek; İktidarın gizli ajandası"; " Vergilerimizle yapıyorlar; o nedenle minnet edeceğimiz hizmetler değil!"; " İktidar istese çözer; bilerek erteliyor ki; seçmende Tarafgirlik enfeksiyonu oluşsun"....gibi.

Oysa "iktidar tecrübesini yerelleştirmek" ile "yerelin tecrübesini ulusallaştırmak" adeta gömleğin iki yakası gibi... Bir tarafın "Yakasız gömlek" metaforunu hatırlatan dili; diğer tarafın ise " Yakası-bağrı açık gömlek modeli" ısrarındaki çakır keyflik.... Kentin iki yakasının buluşmasını sürekli erteliyor.

5) Parti sivil karakterlidir. Yani "Kendini üreten halk" rahmidir. Fakat politik karşıtlanma İzmir'de seçmeni bile " Devlet/İktidar sayıştayı" kıldı. Yani seçmen "Demokrasi avukatı" gibi huylanmıyor; aksine "Devlet/İktidar denetçisi ve raportörü" gibi kendini huylandırıyor. Dolayısıyla İzmir seçmeni "agresif kamucu" rolüne bağımlılık düzeyinde eklemleniyor. AK Parti de "Kamu demek biz demek" diyerek "Seçmen asayişinden sorumlu zabıta" gibi "kamu denetçisi" tuzağına düşüyor. Oysa "Kamu" dediğimiz şey madalyonun iki yüzü gibidir. Ön yüzü devletgil olsa da; arka yüzü toplumsaldır. Nitekim yeni yerleşim alanlarında uzlaşı toplumsal fayda yerine "Uzlaştırıcı gerilim"e dönüştürülüyor...

Dolayısıyla muhalefet-iktidar ilişkisini, kamusalda, esnaf-zabıta modunda götürmek hem muhalefeti hem iktidarı kendi ana sorumluluk ödev ve rolünden uzaklaştırıyor.

6/Son: İzmir her yıl kendine ve dünyaya yabancılaşıyor. Yabancılaşma "geniş halk kitlesinin kaybı" ve "elitleşen/jakobenleşen sosyal tabaka" üretir. Yabancılaşma muhalefet-iktidar ayrımı yapmayan sosyolojik bir Covid'lenme sürecidir. Daha açık ifade edeyim: Sosyal yaşam ve kamusal hizmet profilini düşürür. Düşük yoğunlukta bir kent yaşamı tabiatı gereği "vasat altı" kadrolaşma ile yetinir. Seçmen hizmet-hakikat üzere protest olmaz; karşıtlandığı sosyolojiyi sevmeyen ve çemkiren bir duygusal bi polara evrilir. Tipik bir "rantta kan kavgası" trendini çoğaltır...

İşte aşağıdaki fotoğrafta görülen beden dili; "Artık bu durumu dönüştürelim!" iradesidir. Reel politiğin iktidarından önce "Kent iktidarı" için kentliyi konsolide etme kararlılığıdır!....

Hem Mustafa Esgin ve hem de Bilal Saygılı başkanın sicili ve CV'si "Yedi farkı bulun!" denildiğinde; çok zor bulunacak kadar benzeşir. Kuşkusuz önemli olan "Politik ikiz" gibi durmuş olmak değildir; başarıları, vizyonu, hizmeti "İkizlemek"tir.

Değilse... Yeterince muhalefette ve iktidarda kişisel hesaplarını "Dikizlemek" peşinde olan çevreler var. Zaten konu ihale-atama-rant olunca "Dikizleme ittifakı" yerel yönetimlerdeki sosyolojinin arka sokaklarında örgütleme becerisi olmasa; İzmir bu halde olur muydu?!

Dileğimiz; Kavuşan ellerin; İzmir için hizmette elini taşın altına koyma ahitleşmesi olsun!.... Dava-Yol arkadaşlığının "Temiz eller kavuşması" kalsın!...

Biz mi? Yani sen, ben ve O mu?

Fotoğrafı çeken biziz zaten