Son günlerde "Ana Dilimi Seçiyorum" kampanyaları, Kürtçe’nin eğitim dili olması yönünde önemli bir farkındalık yaratıyor.

 Bu kampanyalar, yıllardır görmezden gelinen bir hakkın dile getirilmesi açısından tarihi bir adım. Ancak Kürtçe’nin eğitim dili olabilmesi için önümüzde ciddi bir engel bulunuyor:
 Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 42. maddesi.

Bu madde, açıkça “Türkçeden başka hiçbir dil, eğitim ve öğretim kurumlarında okutulamaz” ifadesini içeriyor. 

Bu hüküm, sadece Kürtçe’nin değil, azınlık dillerinin tamamının eğitim sisteminde yer bulmasını engelliyor. 

Eğitim hakkını kısıtlayan bu madde, insan haklarına ve eşitlik ilkesine aykırıdır. 

Fakat ne yazık ki, bugüne kadar hiçbir siyasi parti, dernek veya sivil toplum kuruluşu bu maddenin değişmesi için gerekli adımları atmadı.

42. Madde ve İnsan Hakları Açısından Değerlendirme

Eğitimde ana dil hakkı, bir lütuf değil, temel bir insan hakkıdır. İnsanların kendi ana dillerinde eğitim alması, kültürel kimliklerini koruyabilmelerinin ve toplumsal hayata eşit katılım sağlayabilmelerinin ön koşuludur.

 Türkiye’de Anayasanın 42. maddesi, bu hakkı yok sayarak milyonlarca insanın anadilinde eğitim almasını imkânsız kılıyor.

Bu madde sadece Kürtler için değil, tüm azınlık dilleri için büyük bir sorundur. Türkiye’nin çok kültürlü yapısını göz ardı eden bu yaklaşım, toplumsal birlikteliğe de zarar vermektedir.

 Eğitimde tek dil dayatması, farklı kültürlerin zenginliğini yok ederken toplumsal eşitsizlikleri derinleştirmektedir.

Kürtlerin Tarihi Katkısı ve Eğitim Hakkı

Kürtler, bu ülkenin kurucu unsurlarından biridir.

 Cumhuriyetin kuruluşunda, Türklerle omuz omuza mücadele ettiler. 

Çanakkale’de, Sakarya’da, Kurtuluş Savaşı’nın her cephesinde yer aldılar. 

Kürtçe, eğitim dili olarak hâlâ sistemin dışında bırakılıyor. Bu durum, tarihsel bağlarımızı ve ortak değerlerimizi gölgelemektedir.

Bir ülkenin vatandaşları, eşit haklara sahip olmadığında, toplumsal barış da mümkün olmaz.

Kürtçe’nin eğitim dili olmaması, sadece Kürt halkını değil, bu topraklarda yaşayan tüm halkları etkileyen bir adaletsizliktir. Çünkü bir insanın ana dilinde eğitim alması, sadece bireysel bir hak değil, aynı zamanda toplumsal gelişimin de bir parçasıdır.

Eğitim Sistemimizin Bağımsızlığı ve Yerelleşmesi
Eğitim sistemimiz ne yazık ki hâlâ uluslararası güçlerin etkisi altında şekilleniyor.

Amerika ve diğer ülkelerin dayattığı politikalar, Türkiye’nin eğitimde kendi kimliğini oluşturmasına engel oluyor. 

Kürtçe ve diğer yerel diller, bu sistemde bir tehdit olarak görülmekte ve yok sayılmaktadır.

Oysa bir milletin zenginliği, dillerinin ve kültürlerinin çeşitliliğiyle ölçülür. 

Eğitimde yerel dillerin kullanılması, yalnızca kültürel kimliklerin korunmasını değil, aynı zamanda daha güçlü bir toplumsal yapının oluşmasını sağlar. 

Bu nedenle, Kürtçe’nin eğitim dili olması, Türkiye’nin geleceği açısından da kritik öneme sahiptir.

42. Maddenin Değişmesi İçin Çağrı

Tüm siyasi partilere, sivil toplum kuruluşlarına ve parlamentoya açık bir çağrıda bulunuyoruz:
-Anayasanın 42. maddesi, bir an önce değişmelidir.

 Eğitimde tek dil dayatması yerine, çok dilli bir eğitim sistemi benimsenmelidir. 

Bu, sadece Kürtler için değil, Türkiye’deki tüm halklar için bir gerekliliktir.

Kürtçe’nin eğitim dili olması, geçmişte birlikte omuz omuza kurduğumuz bu ülkenin geleceğini daha güçlü bir şekilde inşa etmemizi sağlayacaktır. 

Birlikte mücadele ettiğimiz bu topraklarda, kardeşlik ve eşitlik duygusunu pekiştirmek istiyorsak, ana dilde eğitim hakkını savunmalıyız.

Unutulmamalıdır ki, eğitimde ana dil hakkını tanımak, sadece Kürt halkına değil, tüm Türkiye’ye yapılacak bir iyiliktir. 

Geçmişin yüklerinden kurtulup geleceği birlikte inşa etmek istiyorsak, eğitim sistemimizi gerçek anlamda bağımsızlaştırmalı ve yerelleştirmeliyiz. 

Bu mücadele, eşitlik ve özgürlük mücadelesidir; hepimizin ortak sorumluluğudur.
Mehmet Zeki  Özer