KONUŞUYORUM

KADIN KOCASININ DEĞİL BABASININ SOYADINI ALMALIDIR

Son devrin büyük İslâm âlimi, tabiri caizse, son Osmanlı âlimi Muhammed Emin Er Hazretlerinin evladı olan İbrahim Halil Er Beyefendi, Milli Gazetede Yazardır. Aynı zamanda “Son Osmanlı Âlimi”, “Bilinmeyen Çanakkale” ve “Cennet Doğuda Bir Yerdedir: Haçlı Seferlerinin Değişen Yüzü”,  “Peygamberimizin Eğitim Metodu, “İslam'da Siyasal Düşüncenin Doğuşu”, “İslam Medeniyetinin Doğuşu” ve  “Çanakkale’ye Can Verenler” isimli yayınlanmış pek çok kitabın da müellifi olan hocamız bu günlerde hanımlarla ilgili bazı konularda bir hayli dertli… Kendilerine soralım istedik nedir hocam sizi üzen bu dertler? Çaldık kapısını ve sorduk sorularımızı sizin için…

İbrahim Halil Er Hocamıza yönelttiğimiz sorular ve cevapları:

v  İbrahim Halil Hocam öncelikle bize son Osmanlı âlimi olan babanız Muhammed Emin Er Hazretleri’ni tanıtır mısınız bir paragrafla… Kısaca?

v  Muhammed Emin Er Hazretleri, 1905 yılında Diyarbakır’ın Çermik ilçesinde doğdu. Doğduğu dönem, Osmanlı’nın en sıkıntılı günleriydi. Çocukluk günleri l. Dünya Savaşı günleriydi. Babasının şehit olması üzerine korumasız kaldı. Bu dönemde ilim hayatı sönmüş, âlimler savaşlara gitmiş, koyu bir cehalet hâkimdi. Cumhuriyet döneminde medreselerin yasaklanması, Arap alfabesinin kaldırılması cehaleti daha da artırmıştı. Okuma – Yazmayı koyunlarını otlatırken kendi kendisine öğrendi. Nihayet yetişkin bir yaşa geldiğinde 20-25 yaşları, her şeyi bırakarak okumaya karar verdi. Güneydoğunun köylerindeki geleneksel medreselerinde temel eğitimi aldıktan sonra kaçak yollarla Suriye’ye giderek dini ve medrese eğitimini tamamladı. Ardından vefat edinceye kadar Türkiye’nin çeşitli kentlerinde talebe yetiştirdi, eser yazdı, tebliğ yaptı. Tebliğ için yurt dışına seferler düzenledi. Dönemin birçok âlimiyle görüşüp ders aldı. Bunlardan birisi de Üstat Bediuzzaman Hazretleri'dir. Amelî icazetini (halka irşad izni) merhum Muhammed Saîd Seydâ el-Cezerî’den aldı. Şeyh Ahmed Haznevî ile Şeyh Mahmud Sami Ramazanoğlu’na da intisap edip icazet aldı.  2013 yılının Haziran ayında 110 yaşlarına merdiven dayamışken vefat etti. Son gün ve saate kadar tebliğ ve tedris görevini bırakmadı. Şimdi biz, eserlerini yayınlamak için çaba sarf ediyoruz…

v  İbrahim Halil Hocam, gerek sosyal medyada gerekse bazı makalelerinizde Tesettür konusunda Müslüman hanımların eserlerini bekliyoruz diyorsunuz. Biraz bu konuyu açar mısınız?

v  Tesettür konusunda Müslüman hanımların eserlerini bekliyoruz. Aslında hanımların İslâmî ilimlere daha fazla rağbet göstermesi gerekir. Fıkhın kadınlarla ilgili bölümünde hanımların eser yazması, kadın ilmihalinin de erkekler değil hanımların yazması güzel olur. Ama bu bayanlar, modernist ve batı karşısında aşağılık kompleksine kapılmış bayanlar olmaması gerekir. İslam'ın nasları konusunda özür dileyici veya tevil edici bir psikolojide olmamalıdırlar. Fakat günümüzde Müslüman hanımlar batıdan etkilenmiş ve batılı bir bakış açısıyla İslâm'ı incelemektedirler. HATTA BAZI MÜSLÜMAN KADINLAR BATILI KADINLARDAN DAHA FEMİNİST OLMUŞLARDIR.

v  Bu enteresan bir yaklaşım hocam, biraz daha açacak olsak konuyu?

v  Kadınlarımızla gerçekten ilgilenecek güçlü kadın entelektüelimiz yok. Hatta sadece entelektüeller değil, bir Rabia Hatun gibi kadın sûfilerimiz bile yok. Kadınlara hitap eden, tasavvuf okullarımız bile yok. Kadınlarımız, hiç de uygun olmayan koşullardaki tasavvuf okullarında tedris görmeye çalışmakta, sadece bidat ve hurafeler öğrenmektedirler. Burada kadınlarla ilgilenecek kadın sûfiler de gereklidir. Ayrıca Şule Yüksel Şenler çapında bir kişi çıkaramadık. Kadınlarla ilgilenecek İslâmî ilimleri bilen, İslâmî hassasiyetleri olan aydın kadınlar, sûfiler yetiştirmeliyiz. Kadınını kaybeden toplum, geleceğini de kaybetmiştir. Küfür, İslâm’ı yok etmek için hep kadınlara yatırım yapmıştır. Kadınlar, gerçekten çabuk kanabilen varlıklardır. Şeytan bile Hz. Âdem’i kandıramazken, Hz. Havva'ya yönelmiştir. Hz. Havva'yı kandıran şeytan, onun üzerinden Hz. Âdem’e ulaşmıştır. Günümüz küfür toplumu da şeytanın bu taktiğini kullanmaktadır. Uyuma Müslüman, giden senin eşin, kadının, kızın... Müslüman kadınlara da çok görev düşüyor. Erkeklerin çalışmalarında konu mankeni olmak, ya da seçimlerde kapı kapı dolaşıp oy toplamak yerine gerçek sorumluluklarına yönelmelidirler.

v  Hocam, kadınlar çabuk kanabilen varlıklardır dediniz. Bunu biraz açar mısınız?

v  Tabi ki biz burada kadınlar çabuk kanabiliyor derken sosyal akıl (aklı maişet) anlamında çabuk kanabilen saf insanlar olduğunu kast etmiyoruz. Ya da bazı muhafazakârların düşündüğü gibi kadının aklı eksiktir iddiasında bulunmuyoruz. Buradaki kadınların çabuk kanabilmesi, emperyalistlerin en çok kadın üzerinde oyunlar oynaması ve kadını özellikle duygusal anlamda etki altına alarak toplumu ifsat etmesini anlatmaya çalışıyoruz. Yani kadınlarımız emperyalistlerin saldırısı karşısında çabuk etki altına girmekte, özellikle moda, çıplaklık ve buna benzer konularda yönlendirilmektedir. Emperyalist güçler, toplumu kontrol etmenin yolunun kadından geçtiğini bildiğinden kadının nefsine hitap ederek onu yoldan çıkarmaya çalışmaktadır. Kadını yoldan çıkan bir toplumun yarını ipotek altına alındığı gibi, erkekler de kadının peşine düştüğünden tüm toplum kontrol altına alınmaktadır. Kast ettiğimiz mana budur.

v  Hz. Âdem’i kandıramayan Şeytan Hz. Havva üzerinden mi kandırdı?

v  Aslında bu iddia çok yaygındır. Tüm tefsir kitaplarımıza girdiği gibi, insanlar tarafından da genelde böyle kabul edilmektedir. Ama sadece Kur'an'ı takip ettiğimizde farklı sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Kur'an’daki âyetlere baktığımızda cennetten atılma olayından tek bir kişiyi sorumlu tutulmadığı, suçun müşterekliğini göstermektedir. Ancak Kur’an âyetlerine baktığımız zaman Allah olaydan ikisini de sorumlu tutmamaktadır. Olaydan şeytanı sorumlu tutmakta, şeytanın onları kandırdığını belirtmektedir. Şeytan onlara yemin etmiştir. Hz. Âdem ve Havva hayatlarında hiç yalanla karşılaşmamış ve hatta yalan yere yemin etmeyi veya edildiğini bilmemektedirler.  Bu sebeple Şeytan yemin edince inanmışlardır. İnsanın cennetten atılması suçunun Hz. Havva'ya atılması Tevrat kökenlidir. Bu konuda bu şekilde açıklama yapanlar da Tevrat'tan etkilenmişlerdir. “Ey Âdem! Sen ve eşin cennette oturun, dilediğiniz yerden yiyin ama şu ağaca yaklaşmayın. Yoksa ikiniz de zalimlerden olursunuz.” derken, şeytan, kendilerinden gizlenmiş çirkin yerlerini onlara açmak için ikisine de vesvese verdi. Dedi: “Rabbinizin sizi şu ağaçtan uzak tutması, iki melek olmayasınız yahut ölümsüzler arasına katılmayasınız diyedir.” Ve onlara, “Ben size öğüt verenlerdenim” diye yemin de etti. Nihayet onları kandırarak aşağı çekti. O ikisi ağaçtan tadınca çirkin yerleri kendilerine açıldı. Bahçenin yapraklarından yamalar yapıp üzerlerine örtmeye başladılar. Rableri onlara seslendi: “Ben size bu ağacı yasaklamadım mı? Ben size, şeytan sizin için açık bir düşmandır demedim mi?” Hz. Âdem de beni Havva kandırdı diye kendisini savunup eşini suçlamamıştır. Hz. Âdem’in suçu kabul edip pişmanlık duyması erkeğin kadınını koruması güdüsünün ne kadar güçlü olduğu açısından önemlidir. Dediler ki: “Ey Rabbimiz, benliklerimize zulmettik. Eğer bizi affetmez, bize acımazsan elbette ki hüsrana uğrayanlardan olacağız.” Allah: “Kiminiz kiminize düşman olarak inin. Yeryüzünde belirli bir süreye kadar mekân tutmanız ve nimetlendirmeniz öngörülmüştür.” buyurdu: “Orada hayat bulacaksınız, orada öleceksiniz ve oradan çıkarılacaksınız.  Olayın Hz. Havva'nın yönlendirmesi olduğu ile ilgili bilgiler bazı hadislere dayanmaktadır. Buhari ve Müslim başta olmak üzere bazı hadis kitaplarında “Eğer Havva olmasaydı hiçbir kadın kocasına ihanet etmezdi” şeklinde bir hadis bulunmaktadır. (Buhari, Enbiyâ; 1; Müslim, Radâ, 62) Fakat İslâm kültüründe genel anlamda bu konuda kadını suçlama değil, suçun müşterekliği söz konusudur. Çünkü ‘erkek de mantığını kullanıp kabul etmeseydi’ fikri egemendir.

v  Fakat Hristiyan kültüründe Havva Validemiz suçlanıyor değil mi?

v  Evet, Hristiyan kültürü tamamen kadını suçlama ve hatta bu olaydan dolayı Allah'ın kadını cezalandırdığı ve kadına verilen hayız olayının bu suçun cezası olduğunu belirtirler. Kadına bu nedenle baskı uygularlar. Hristiyan kültüründeki vaftiz de bu ilk günahtan kurtulmak için yapılır. Onlara göre ilk günah yasak meyveden yenilmesidir. Hâlbuki suçun şahsiliği söz konusudur İslâm’da. Yani babalar ve annelerin suçunun cezalarını evlatlar çekmez. Hatta bu konuda Hz. Âdem ile Havva'nın işledikleri günahtan dolayı tevbe ettikleri ve bu tevbelerinin kabul edildiğini Kur'an haber veriyor. "Âdem Rabbinden birtakım kelimeler aldı (tövbe etti) bunun üzerine (Allah) onun tevbesini kabul etti." (Bakara, 2/37) Bu âyetler bize böylece pişmanlıklar sonucu suçların af edilebileceğini de bize göstermiş olmaktadır.

v  Bu güzel bilgiler için müteşekkiriz. Bir de soyadı konusunda pek çok erkekten farklı düşünmektesiniz. Kadınlar kendi kızlık soyadını almalı demektesiniz. Neden?

v  Bakın açıklayayım. Bazı kesimler bunu yeni yeni dillendirirken ben bunu Milli Gazete ve Anadolu Gençlik Dergisi'nde gündeme getirmiştim. Türkiye’de kadınlarımızın karşılaştığı en büyük sıkıntı soy isim meselesidir. Evlenen kadınlar, kocalarının soy ismini taşımak zorundadırlar. Hâlbuki bu insani bir davranış değildir. Çünkü soy isim, adı üzerinde, kişinin mensup olduğu soyu göstermektedir. Kadın da babasının soyuna mensuptur. Çünkü nesep baba üzerinden geçmektedir. Ama evlenen kadın da maalesef bu ayrıntı dikkat edilmemekte, kadın kocasının soy ismini taşımak zorunda kalmaktadır.

v  Kadınlarımız, evlenince kocasının soyuna mı geçmektedir? Soy, evlilik yoluyla mı oluşmakta? Yoksa kişinin babasının yani taşıdığı kan bağıyla mı oluşmaktadır? Kadının kocasının soy ismini taşıma zorunluluğu kadına vurulmuş en büyük prangadır. Kadının bu prangadan kurtulması gerekmektedir. Bunun yolu da kadınların da erkekler gibi babasının soy ismini taşımaları ve evlenmeyle bu soy isminin değişmemesidir. Bu evlilikten doğan çocuklar, babalarının soy ismini taşıyabilirler. Anne de kendi babasının yani nesebinin simgesini taşımalıdır. Bu hem adaleti ve hem de nesebin karışmasını engellediği gibi kadına da insanca verilen değeri göstermektedir. Kaldı ki Peygamberimizin nesli kızı Fatma üzerinden devam etmiyor muydu? İslâm'da da kadın babasının ismi ile anılmıyor muydu? Fatma bint Resûlullah gibi… Artık, kadınlarımızın lüzumsuz eşitlik çığlıkları eşitlikten sadece soyunma ve cinsel özgürlüğü anlamaları yerine daha somut ve gerçekçi sorunların peşinden gitme zamanı gelmedi mi? Kadınlarımız kocalarının değil de babalarını nesebinden olduklarını tartışmaları gerekmiyor mu?

v  Hakikaten düşünülmesi ve tartışılması gereken bir konu… Peki, kadının kocasının soy ismini almasının ne gibi dezavantajları olabilir ki hocam? Biraz bahsedebilir misiniz?

v  Kadın evleninceye kadar babasının soy ismini taşımaktadır. Bu soy isimle okumakta ve diplomalar elde etmektedir. Evlenince soy ismi değiştiğinden bu taşıdığı diplomalarının kendisine ait olduğunu ispatlamak için yanında bir de evlilik cüzdanı eklemek zorundadır. Es kaza herhangi bir nedenden dolayı boşansa tekrar babasının soy ismini almaktadır. Bu esnada bir iki ticari iş yaptıktan sonra tekrar evlense yeni bir soy isim taşımaya başlayacaktır. Bu ironi böyle devam edecektir. Ayrıca bankalarda, maliyede ve daha başka resmi dairelerdeki tüm işlemlerinde soyadının farklı olmasını izah etmek zorundadır. Evlendiğinde ise daha önce elde ettiği diplomalardaki farklı soyadlarının kendisine ait olduğunu belgelemek gerekmektedir. Bu sıkıntı böyle gider… İş kadını ise, Avukatsa, Yazarsa iş yaptığı insanlara bunu izah etmesi ve en mahrem sırlarını hiç tanımadığı insanlara anlatması sorunu ile karşılaşmaktadır. Biliyor musunuz Dünyada soyadı kullanmanın kanunen mecburî olduğu tek ülke Türkiye’dir.

v  Gerçekten mi hocam, müstefid oldum, bilmiyordum bunu?

v  Evet, evet, dünyada soyadı kullanmanın kanunen mecburî olduğu tek ülke Türkiye’dir. (21 Haziran 1934 ) Bu kanundaki maddelere göre önemli olanları özetleyecek olursak; yabancı ırk ve millet adlarından soyadı seçilmesi yasaklanmış, soyadı seçim hakkı aile reisi olan babaya verilmiş, yasaya aykırı soyadı bulunması halinde vatandaşın savcılığa suç bildirimi hakkı getirilmiştir. Bu kanunu Batıdan almamıza rağmen, Batının geleneği olan sadece soyadı söylemek, Türk geleneklere aykırı bulunacağından AD ve SOYAD olarak belirlenmiştir. Soyadı Yasası’nın Cumhuriyet devrimleri arasındaki önemi, din, mezhep, sınıf ve alt kimlik gibi ayrımları gizleyerek tek bir ulusal kimliğin içselleştirilmesi olarak gösteriliyordu. (!) Ancak belki daha da önemlisi yeni soyadlarının, Türkleri hemen hemen aynı adları taşıyan Arap ve Acem dindaşlarından açık bir şekilde ayırmasıydı. Bir de soyada yasasının en önemli nedeni, ülkemize getirilen Selanik Yahudilerinin ve bilimum dönmelerin kimliklerini gizlemektir.

v  Teşekkürler İbrahim Halil Hocam, verdiğiniz bilgilerden müstefid olduk. Allah razı olsun sizden. …

FATMA TÜRK TOKSOY