Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla…

Her ibadetin riayet edilmesi gereken şeklî şartları olmakla beraber, asli olan ise onunla ahlâkî hedeflere ulaşmaktır. Formel olan bu yönü yerine getirilerek ilahi iradenin murat ettiği neticeye ulaşılabilir. Bu ibadetlerin başında namaz (niyaz) olup, onunla kulluk ve yakarışlar, Cenab-ı Allah’a arz edilir. Mü’min, üzerine düşen sorumluluğu en güzel şekilde yerine getirerek, şahsiyetine yakışmayan davranışlarından kaçınır. Çünkü “namaz, hayasızlıktan ve kötülükten meneder.” [Ankebût, 29/45] 

Namazın manevi hayata etkisi ve kulluğunu yerine getirmesindeki rolü büyüktür. Bundan dolayı âyet-i kerimelerde “namaz kılma”nın yerine, sürekli olarak “namazı ikâme etme (ayakta tutma/özenle kılma)” şeklinde zikredilmektedir. Zira namaz, kişinin nerede bulunduğunu ve karşılaştığı hususlarda nasıl tavır alacağını belirlediği için ikametgâhı gibi (manevi) adresini tayin eder. Buna göre namaz, Müslüman’ın iman ayarı olduğu için buna dikkat ederek kulluğunu inşa eder. Çünkü namaz hassasiyeti, dinin hassasiyeti olduğu için hadis-i şerifte “Namaz, dinin direği (bel kemiği/omurgası)dir.” [Tirmizî, Îmân, 8] şeklinde zikredilmiştir. Kul, namazla ahlâkî olgunluğa ulaşarak şuurlu bir şekilde hareket eder. Yaratılış gayesine uygun hareket ederek, kendisinde insanî ve İslamî bir kimlik teşekkül eder. 

Beş vakit namazla Allah-u Teala’nın huzuruna çıkarak O’nu anar, O’na kulluğunu arz eder ve şükretmek suretiyle manevi kirlerden arınır. Bundan dolayı Hz. Peygamber (s.a.s) “Birinizin kapısının önünden bir nehir geçse ve onda her gün beş defa yıkansa, bu o kimsenin kirinden bir şey bırakır mı, ne dersiniz?” Sahâbîler “Onun kirinden hiçbir şey bırakmaz” demişler, bunun üzerine Resûlullah, “İşte beş vakit namaz da böyledir!” [Buhârî, Mevâkîtü’s-salât, 6] şeklinde buyurarak, namazın maddi bir temizlik sağlamanın yanı sıra manevi bir arınma rolüne işaret eder. Günde beş defa eda edilen namazla Allah’ın gözetim ve denetimi altında olma bilinci sürekli canlı tutulur. Böylece yaratıcıyla kul arasında sağlam ve sürekli bir bağ kurulur. Bu şekilde kulluğunu tazeleme ve bu sözleşmenin yenilenerek iyice kökleşmesini sağlar. Namaz, insan için hayat boyu süren manevî bir eğitim olduğu için mü’mini ahlâkî açıdan olgunlaştırarak güzelleştirir. Namaz kılarken Yüce Allah’ın huzurunda, alçakgönüllü olma bilincini kazanarak, sosyal münasebetlerinde kibir ve gururdan ari bir şekilde tevazuyla hareket eder.

Bu vesileyle Yüce Allah’tan İsrâ-Mirâc hadisesinin en güzel hediyesi olan namazı hakkıyla ikâme ederek, namazın da bizleri ikame etmesini niyaz ederim. Namaz ve sair ibadetlerimizin manevi yücelişimize ve imanî dirilişimize vesile olmasını Cenab-ı Allah’tan talep ederim. İsrâ’nın son ve Mirâc’ın ilk durağı olan Mescid-i Aksâ ve etrafının mübarek kıldığı başta Gazze olmak üzere tüm mazlum coğrafyalarda nusretler ve zaferler ihsan etmesi duasıyla sizleri hürmet ve muhabbetle selamlarım…

| Doç. Dr. Ömer Faruk ATAN
27 Receb 1446/26 Ocak 2025 Pazar