Tweet |
Aslında öncelikle sorunun Türk sorunu mu, Kürt sorunu mu olduğu tartışmalıdır.
Bir Kürt olarak benim Türk, Arap, Çerkez, Çeçen, Arnavut, Siyahi ve benzeri hiçbir kardeşimle ve arkadaşlarımla “ırkından, dilinden ve renginden) kaynaklanan bir sorunum yok.
Ama bazı Türk arkadaşlarımın benimle ve Kürtlerle ciddi sorunları var.
Türkiye’deki Suriye, Irak ve İran’da ulus-devletlerin baskı ve zülüm altında yaşayan Kürtlere bazı demokratik hakların verilmesinin “konuşulmasından” bile rahatsız oldukları anlaşılıyor.
Bunun üzerine şöyle düşündüm:
Sık sık inşaat halindeki binaların önünde bir levha görürüz:
“Çevreyi Verdiğimiz Rahatsızlıktan Dolayı Özür Dileriz!”
Kendi adıma bir Kürt olarak, Türk arkadaşlarıma verdiğim rahatsızlıktan dolayı çok üzgünüm.
Hele hele bazı arkadaşların yorumlarını okuyunca kendim ve onları üzen Kürt kardeşlerim adına daha çok üzüldüm. “Kürtler Olarak Sizlere Verdiğimiz Rahatsızlıktan Dolayı Özür Dileriz!” diyorum.
Hâlbuki sizleri rencide etmemek ve üzmemek için çok çabaladım; ana dilimi duyacağınız yerlerde konuşmadığım için neredeyse unuttum. Çoğu arkadaşım benim Kürt olduğumu belki ilk kez öğreniyor.
Bu grupta birçok Kürt arkadaşım olduğunu da biliyorum.
Ama kendi adıma hissiyatımı ifade etmeme müsaadenizi istirham ediyorum.
Ulus-devletin cebri politikaları ve Türk arkadaşlarımın sayesinde asimile oldum sayılır.
Bunda ilk okul öğretmenlerimin çok katkısı oldu.
Okula sabahleyin bir Kürt çocuğu olarak gittim. Akşam “şerefli bir Türk” olarak döndüm.
Okulun ilk gününde Türk olduğumu öğrendim. Kürtçe konuşmamız da yasaklandı.
Evde Kürtçe konuşanlar öğretmene bildiriliyor ve cezalandırılıyordu.
Çocuk psikolojisiyle yeni öğrendiğimiz Türkçe ile birbirimizi ispiyonluyorduk.
Üniversitede öğrenci iken kazara bir gün 80 yaşındaki annemle telefonda Kürtçe konuştuğum aynı evde kaldığımız, aynı dersi okuduğum arkadaş(lar)ım işitince şok oldum.
Kürkçülük yapmakla suçlandım.
“Bu kadar yıldır Risale okuyor, hala Kürt damarı ölmemiş” denildi.
“Annem Türkçe bilmiyor” dediysem de “neden bunca yıldır öğrenmiş?” diye de fırça yedim.
“Uhuvvet” adına sesimi çıkarmadım.
Dağa da çıkmadım.
Altmış beş yaşıma geldim bir Türk arkadaşım ve kardeşim bana anadilimde bana şaka yollu da olsa “roj baş” veya “şew baş” demedi.
Kardeşlik hukuku hatırana da olsa diliminden 4-5 kelime öğrenmedi; öğrenmeye de çalışmadı.
Alınmadım.
Küsmedim.
Yoluma devam ettim.
Ancak benzer muamelelere maruz kalan birçok arkadaşım dağa çıkmasa da malum örgütün kucağına adeta itildiler. (Abdullah Öcalan da Tapu Kadastro da okurken önce dershanede kaldığını, daha sonra yaşadığı sorunlar nedeniyle ayrıldığını rahmetli M. Ali Birand’a bir röportajda ifade etmişti.)
Ama bakılıyorum bazı arkadaşlarımız hala Türkiye’deki ve bölgedeki Kürtlere bazı temel insan haklarının tanınmasıyla ilgili olarak ciddi rahatsız. Sorunun güvenlik, yani baskı ve şiddetle; daha çok asimilasyon ile çözülmesini savunuyorlar.
TBMM’nin çatısı altında ve devletin inisiyatifi ile alınacak çözümlere bile sıcak bakılmıyorlar.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin bile “eski hal muhal ya yeni hal ya izmihlal” noktasına geldiği; devletin bekası için yeni bir girişim başlattığı bir dönemde bazı arkadaşların çözüm için söyledikleri Tek Parti döneminin Umum Müfettişliklerinin cebir, şiddet, baskı ve zulüm uygulamalarını ve özellikle de dindar olarak bildiğimiz dönemin Savunma Bakanı Fevzi Çakmak’ın Kürt meselesine bakış açısını hatırlattı. Yanlış anlamışsam, hakkını helal etsinler.
Fevzi Paşa şöyle demişti: “o bölgede ‘müstemleke’, ‘koloni’ yönetimi kurulmalıdır.”
Ardından da “bu Kürtlerin okumamışıyla baş edemiyoruz, okumuşuyla asla baş edemeyiz. Yol yapılmayacak, köprü yapılmayacak, imar işleri yapılmayacak”
İsterseniz dönemin başvekili İsmet Paşadan da alıntı yapalım:
“Bu ülkede sadece Türk ulusu etnik ve ırksal haklar talep etme hakkına sahiptir. Başka hiç kimsenin böyle bir hakkı yoktur” (Milliyet, 31 Ağustos 1930)
Adalet Bakanı Mahmut Esat (Bozkurt) ise etkisi günümüze kadar devam eden şu hükmü vermişti:
“Türk bu ülkenin yegâne efendisi, yegâne sahibidir. Saf Türk soyundan olmayanların bu memlekette tek hakları vardır; hizmetçi olma hakkı, köle olma hakkı. Dost ve düşman, hatta dağlar bu hakikati böyle bilsinler!” (Milliyet, 19 Eylül 1930)
“Ne Mutlu Türk’üm Diyene” sözünü kendilerine göre yorumlayarak; Umum Müfettişlik, İstiklal Mahkemeleri, Takrir-i Sükûn Kanunu gibi araçlarla bunu gerçekleştirmeye çalıştılar. Ama sonuç alınmadığı ortada. (Bazı Kemalist arkadaşlarım “Ne Mutlu Türk’üm Diyene” sözünü farklı anladıklarını beyan ediyorlar.)
Bereket versin, Adnan Menderes’in iktidara gelmesiyle 19 Haziran 1952 tarihinde Umum Müfettişlik Teşkiline Dair Kanun ile ekleri; Tek Partinin birçok uygulaması gibi tamamen yürürlükten kaldırıldı. Bu politikalara da son verilmeye çalışıldı. Ancak İttihat ve Terakki mirası bu politikaların etkilerinin bir şekilde hala devam ettiği de görülüyor.
Sanatçı Sinan Çetin yıllar önce bunu şu şekilde ifade etmişti:
* Bize 80 senedir yalan söylüyorlar.
* Cumhuriyetin savunulabilecek bir tane değeri yoktur.
* Bize İstiklal Mahkemelerinden bahsetmediler.
* Bize Dersim'den bahsetmediler.
* Bize 6/7 Eylül'den bahsetmediler.
* Cumhuriyet Tarihi kanla dolmuştur.
* İdeolojik bir cehennemdeyiz.
* "Ulus Devlet" yapısına geçmek büyük bir talihsizlikti.
* Tüm kusur İttihad-ı Terakki'nin.
* Bu işin kuruluşunda bir hata var.
* Bugün Kürtlerle yaşadığımız sıkıntının kaynağında da bu "ulus devlet" anlayışı var.
(26.10.2012)
Sadede gelirsek, son siyasi çıkışın İslam kardeşliğine ve temel insan haklarına aykırı olan ve artık devam ettirilemeyen ve savunulamayan ulus-devlet sürecinde oluşturulmuş bu politikaların TBMM zemininde ve “hukukun üstünlüğü” temelinde bu yanlışın düzeltilmesi olarak anlamak istiyorum.
Bazı arkadaşların sadece Türkiye’deki değil, Suriye, Irak ve İran’daki Kürtlerle ilgili yorumlarını okuyunca adeta İsmet Paşanın Tek Parti dönemin politikalarını ve “Umum Müfettişlik” sistemini yeniden getirirsek sorunun çözüleceğine inandıklarını gördüm.
Bu arada bir arkadaşımızın son Mersin ziyareti aslında çok anlamlı. Şehirdeki Kürt yoğunlaşmasından ve gençlerin taşkınlıklarından rahatsız olmuş. Haklı.
Ama soru şu:
Adana, Mersin, Antalya ve diğer büyük şehirlerin varoşlarında perişan bir şekilde yaşayan bu Kürtler 90’lı yıllarda “terörle mücadele” adına köyler ve evleri yakılan Kürtler ve çocukları olmasın?
Demek ki yakmak, yıkmak ve zorunlu göçlerle sorun çözülmüyormuş.
Mevlana’nın dediği gibi:
“Bulanmadan, donmadan akmak, ne hoş!
Dünle beraber gitti cancağızım, Ne kadar söz varsa düne ait.
Şimdi yeni şeyler söylemek lazım...”
Yeni sürecin başarılı olmasını; insanımıza, bölgemize ve insanlığa “barış ve huzur” getirmesini dilerken, Müslümanlar olarak “ırkçılık illetinden” kurtulmak ve her kavim, kabile ve ırkla ilişkilerimizde Hucurat suresindeki bu ayeti hatırlamayı ve üzerinde derinlemesine bir tefekküre davet ediyorum:
"Ey insanlar! Bakın, Biz sizi bir erkek ve bir kadından yarattık, ve sizi kavimler ve kabileler haline getirdik ki birbirinizi tanıyabilesiniz. Şüphesiz, Allah katında en üstün olanınız, O’na karşı derin bir sorumluluk bilincine sahip olanınızdır. Allah her şeyi bilendir, her şeyden haberdar olandır." (Hucurat: 13)
Görüldüğü gibi, ayet-i kerime, insanlığın yaratılışında evrensel eşitlik ve ortak kökene dikkat çekiyor. Ayet, insanların bir erkek ve bir kadından yaratıldığını, dolayısıyla tüm insanlığın ortak bir temele dayandığını ifade eder.
Bununla birlikte, insanların farklı kavimler ve kabileler halinde yaratılmasının sebebi, çatışmak veya üstünlük arayışı değil, birbirlerini tanımak, anlamak ve ilişkiler kurmaktır.
Burada, takva (Allah’a karşı sorumluluk bilinci) üstünlük kriteri olarak belirtilir; kişinin etnik, kültürel ya da sosyal aidiyeti, Allah katındaki değerini belirlemez.
Bu ayet, insanlığın çeşitliliğini bir zenginlik kaynağı olarak görür ve ırk ya da milliyet temelinde ayrımcılığı reddeder. Teolojik bağlamda bakıldığında, insanlar arasında üstünlük veya değeri belirleyen yegâne ölçü, yalnızca ahlaki ve manevi sorumluluk bilinciyle ilişkilidir.
Selamlar sevgiler,
Not: Devletin ilgili birimlerine bu konuyla ilgili düşüncelerimi daha önce iletmiştim.
Prof. Dr. İbrahim Özdemir
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 20 | 17 | 0 | 3 | 53 | 22 | 54 | +31 |
2 | Fenerbahçe | 20 | 15 | 2 | 3 | 52 | 20 | 48 | +32 |
3 | Samsunspor | 20 | 12 | 4 | 4 | 34 | 19 | 40 | +15 |
4 | Eyüpspor | 21 | 11 | 4 | 6 | 34 | 19 | 39 | +15 |
5 | Göztepe | 20 | 10 | 6 | 4 | 40 | 26 | 34 | +14 |
6 | Beşiktaş | 20 | 8 | 4 | 8 | 29 | 21 | 32 | +8 |
7 | Başakşehir FK | 20 | 8 | 7 | 5 | 35 | 30 | 29 | +5 |
8 | Çaykur Rizespor | 20 | 8 | 9 | 3 | 22 | 31 | 27 | -9 |
9 | Gaziantep FK | 20 | 7 | 8 | 5 | 26 | 28 | 26 | -2 |
10 | Trabzonspor | 19 | 6 | 6 | 7 | 34 | 24 | 25 | +10 |
11 | Alanyaspor | 20 | 6 | 7 | 7 | 24 | 28 | 25 | -4 |
12 | Kasımpaşa | 20 | 5 | 5 | 10 | 32 | 37 | 25 | -5 |
13 | Konyaspor | 21 | 6 | 9 | 6 | 27 | 33 | 24 | -6 |
14 | Sivasspor | 21 | 6 | 10 | 5 | 26 | 35 | 23 | -9 |
15 | Antalyaspor | 20 | 6 | 10 | 4 | 22 | 39 | 22 | -17 |
16 | Bodrum FK | 21 | 4 | 13 | 4 | 15 | 29 | 16 | -14 |
17 | Kayserispor | 19 | 3 | 9 | 7 | 19 | 39 | 16 | -20 |
18 | Hatayspor | 20 | 1 | 12 | 7 | 21 | 37 | 10 | -16 |
19 | Adana Demirspor | 20 | 2 | 16 | 2 | 17 | 45 | 5 | -28 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kocaelispor | 21 | 14 | 5 | 2 | 34 | 19 | 44 | +15 |
2 | Fatih Karagümrük | 21 | 11 | 5 | 5 | 36 | 20 | 38 | +16 |
3 | Erzurumspor FK | 21 | 11 | 7 | 3 | 26 | 16 | 36 | +10 |
4 | Çorum FK | 22 | 9 | 5 | 8 | 29 | 20 | 35 | +9 |
5 | Bandırmaspor | 22 | 9 | 6 | 7 | 29 | 27 | 34 | +2 |
6 | İstanbulspor | 21 | 10 | 8 | 3 | 34 | 24 | 33 | +10 |
7 | Gençlerbirliği | 21 | 9 | 6 | 6 | 23 | 19 | 33 | +4 |
8 | Boluspor | 21 | 9 | 8 | 4 | 30 | 26 | 31 | +4 |
9 | Keçiörengücü | 21 | 8 | 7 | 6 | 27 | 25 | 30 | +2 |
10 | MKE Ankaragücü | 21 | 9 | 9 | 3 | 27 | 21 | 30 | +6 |
11 | Pendikspor | 21 | 8 | 7 | 6 | 28 | 25 | 30 | +3 |
12 | Amed SK | 21 | 7 | 5 | 9 | 21 | 19 | 30 | +2 |
13 | Esenler Erokspor | 21 | 8 | 8 | 5 | 27 | 26 | 29 | +1 |
14 | Manisa FK | 21 | 9 | 10 | 2 | 26 | 28 | 29 | -2 |
15 | Ümraniyespor | 21 | 8 | 8 | 5 | 30 | 29 | 29 | +1 |
16 | Iğdır FK | 21 | 7 | 9 | 5 | 22 | 23 | 26 | -1 |
17 | Sakaryaspor | 21 | 6 | 7 | 8 | 25 | 29 | 26 | -4 |
18 | Şanlıurfaspor | 21 | 7 | 10 | 4 | 26 | 29 | 25 | -3 |
19 | Adanaspor | 21 | 3 | 11 | 7 | 17 | 37 | 16 | -20 |
20 | Yeni Malatyaspor | 21 | 0 | 21 | 0 | 10 | 65 | 21 | -55 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Sarıyer | 19 | 14 | 0 | 5 | 46 | 9 | 47 | +37 |
2 | Batman Petrolspor | 19 | 13 | 5 | 1 | 35 | 18 | 40 | +17 |
3 | GMG Kastamonuspor | 19 | 11 | 2 | 6 | 32 | 16 | 39 | +16 |
4 | Altınordu | 19 | 10 | 2 | 7 | 35 | 15 | 37 | +20 |
5 | Adana 1954 Futbol Kulübü | 19 | 10 | 5 | 4 | 37 | 20 | 34 | +17 |
6 | 24Erzincanspor | 19 | 8 | 3 | 8 | 28 | 17 | 32 | +11 |
7 | İskenderunspor A.Ş. | 19 | 8 | 4 | 7 | 28 | 17 | 31 | +11 |
8 | Beykoz Anadolu | 19 | 9 | 6 | 4 | 28 | 24 | 31 | +4 |
9 | Fethiyespor | 19 | 7 | 6 | 6 | 24 | 21 | 27 | +3 |
10 | Kırklarelispor | 19 | 5 | 6 | 8 | 21 | 21 | 23 | 0 |
11 | Isparta 32 Spor | 19 | 4 | 6 | 9 | 16 | 19 | 21 | -3 |
12 | Kepezspor FAŞ | 19 | 5 | 9 | 5 | 21 | 27 | 20 | -6 |
13 | İnegölspor | 19 | 4 | 7 | 8 | 18 | 25 | 20 | -7 |
14 | 1461 Trabzon FK | 19 | 5 | 10 | 4 | 22 | 27 | 19 | -5 |
15 | Sincan Belediye Ankaraspor | 19 | 3 | 10 | 6 | 14 | 28 | 15 | -14 |
16 | Karaköprü Belediyespor | 19 | 2 | 10 | 7 | 19 | 33 | 13 | -14 |
17 | Altay | 19 | 4 | 13 | 2 | 16 | 42 | 11 | -26 |
18 | Hes İlaç Afyonspor | 19 | 0 | 18 | 1 | 6 | 67 | 5 | -61 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Bursaspor | 17 | 13 | 0 | 4 | 36 | 5 | 43 | +31 |
2 | Karşıyaka | 17 | 10 | 3 | 4 | 27 | 14 | 34 | +13 |
3 | Düzcespor | 17 | 9 | 3 | 5 | 26 | 15 | 32 | +11 |
4 | Belediye Kütahyaspor | 17 | 9 | 4 | 4 | 29 | 17 | 31 | +12 |
5 | Muş Spor Kulübü | 17 | 7 | 2 | 8 | 21 | 14 | 29 | +7 |
6 | Silifke Belediye Spor | 17 | 7 | 4 | 6 | 32 | 21 | 27 | +11 |
7 | Anadolu Üniversitesi | 17 | 7 | 5 | 5 | 22 | 13 | 26 | +9 |
8 | Bornova 1877 | 17 | 5 | 5 | 7 | 26 | 26 | 22 | 0 |
9 | Kahramanmaraşspor | 17 | 6 | 7 | 4 | 17 | 22 | 22 | -5 |
10 | Artvin Hopaspor | 17 | 5 | 6 | 6 | 12 | 19 | 21 | -7 |
11 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | 17 | 4 | 7 | 6 | 10 | 16 | 18 | -6 |
12 | Tokat Bld Plevnespor | 17 | 3 | 7 | 7 | 11 | 18 | 16 | -7 |
13 | Kırşehir Futbol SK | 17 | 4 | 9 | 4 | 18 | 31 | 16 | -13 |
14 | Bulvarspor | 17 | 2 | 9 | 6 | 15 | 31 | 12 | -16 |
15 | Kuşadasıspor | 17 | 3 | 13 | 1 | 13 | 31 | 10 | -18 |
16 | Ergene Velimeşe | 17 | 2 | 12 | 3 | 7 | 29 | 9 | -22 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
01/02/2025 | Kayserispor | vs | Trabzonspor |
01/02/2025 | Başakşehir FK | vs | Samsunspor |
02/02/2025 | Adana Demirspor | vs | Kasımpaşa |
02/02/2025 | Göztepe | vs | Alanyaspor |
02/02/2025 | Fenerbahçe | vs | Çaykur Rizespor |
03/02/2025 | Gaziantep FK | vs | Galatasaray |
09/02/2025 | Alanyaspor | vs | Fenerbahçe |
09/02/2025 | Antalyaspor | vs | Başakşehir FK |
09/02/2025 | Bodrum FK | vs | Göztepe |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
01/02/2025 | Gençlerbirliği | vs | Iğdır FK |
01/02/2025 | Pendikspor | vs | Adanaspor |
02/02/2025 | Şanlıurfaspor | vs | İstanbulspor |
02/02/2025 | Ümraniyespor | vs | MKE Ankaragücü |
02/02/2025 | Amed SK | vs | Sakaryaspor |
02/02/2025 | Manisa FK | vs | Fatih Karagümrük |
02/02/2025 | Esenler Erokspor | vs | Boluspor |
07/02/2025 | Gençlerbirliği | vs | Esenler Erokspor |
08/02/2025 | Iğdır FK | vs | Pendikspor |
08/02/2025 | Yeni Malatyaspor | vs | Erzurumspor FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
01/02/2025 | Beykoz Anadolu | vs | Batman Petrolspor |
01/02/2025 | Fethiyespor | vs | İskenderunspor A.Ş. |
01/02/2025 | GMG Kastamonuspor | vs | Altay (H:1) |
01/02/2025 | Kepezspor FAŞ | vs | Sarıyer |
01/02/2025 | Kırklarelispor | vs | Adana 01 Futbol Kulübü |
01/02/2025 | 24Erzincanspor | vs | 1461 Trabzon FK |
02/02/2025 | Isparta 32 Spor | vs | Altınordu |
02/02/2025 | Sincan Belediye Ankaraspor | vs | Karaköprü Belediyespor |
08/02/2025 | Adana 01 Futbol Kulübü | vs | 24Erzincanspor |
08/02/2025 | Sarıyer - Isparta 32 Spor | Sarıyer ligdeki son 19 maçında hiç kaybetmedi | Sarıyer yenilmez |
08/02/2025 | İskenderunspor A.Ş. - İnegölspor | İskenderunspor A.Ş. ligde evindeki son 7 maçında hiç kaybetmedi | İskenderunspor A.Ş. yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
01/02/2025 | Bursaspor | vs | Ergene Velimeşe (H:1) |
01/02/2025 | Kuşadasıspor | vs | Kahramanmaraşspor |
01/02/2025 | Silifke Belediye Spor | vs | Anadolu Üniversitesi |
02/02/2025 | Artvin Hopaspor | vs | Bornova 1877 |
02/02/2025 | Belediye Kütahyaspor | vs | Muş Spor Kulübü |
02/02/2025 | Kırşehir Futbol SK | vs | Tokat Bld Plevnespor |
02/02/2025 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | vs | Karşıyaka |
09/02/2025 | Anadolu Üniversitesi | vs | Belediye Kütahyaspor |